Uzmanlar, sağlıklı bir öğretmen-öğrenci ilişkisinin, öğrencilerin duygusal, sosyal ve akademik gelişiminde hayati bir rol oynadığını belirtiyor. Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Melek Gözde Luş, bu ilişkinin güven, saygı, empati ve açık iletişim üzerine kurulması gerektiğini vurguluyor.

İlişkinin Temel Unsurları ve Faydaları

Dr. Öğr. Üyesi Luş, öğretmen-öğrenci ilişkisinin karşılıklı anlayış ve güvene dayalı bir iletişimi ifade ettiğini belirtiyor. Bu ilişkinin sağladığı olumlu etkiler şunlardır:

• Olumlu Sınıf Ortamı ve Güvenlik: İlişki, hem öğrenme ortamını olumlu etkilemeli hem de öğrencilere güvenlik duygusu vermelidir.

• Gelişim ve Motivasyon: Öğretmenler, öğrencileri ahlaki, etik ve sosyal açıdan gelişmeler için motive ederek rol model olurlar.

• Akademik Başarı: Olumlu bir ilişki, öğrencilerin sorumluluk duygusunu besler, sınıf içinde daha aktif ve katılımcı olmalarına yardımcı olur. Akademik açıdan zorlanan öğrencilerin zorluklarını ifade etmeleri için uygun koşullar yaratarak başarılı olma duygusunu hissetmelerini sağlar ve akademik başarıyı artırır.

• Problem Çözme: İşbirlikçi yaklaşımlar, öğrencilerin eylemlerinin sorumluluğunu üstlenmelerini sağlayarak problem çözme becerilerini geliştirir.

Bireysel İhtiyaçlara Dikkat Etmenin Önemi

Dr. Öğr. Üyesi Luş, her öğrencinin becerilerinin, zorlandıkları alanların ve psikolojik dayanıklılıklarının farklı olduğunu hatırlatıyor. Öğretmenlerin bu bireysel farklılıklara dikkat etmemesinin ciddi sonuçları olabilir:

• Gelişimde Aksama: İletişime özen gösterilmemesi, öğrencilerin bireysel olarak duygusal, fiziksel ve sosyal gelişimlerinde aksamalar olmasına neden olur.

• Kaygı ve Güven Eksikliği: Çocuğun davranışını anlamadan, sabırsızca hareket eden bir öğretmen çocukta kaygı problemleri oluşmasına yol açabilir ve çocuğun kendisine güvenli bir yetişkin olmasını zorlaştırabilir.

• Yetenek Keşfi ve Disiplin: Olumsuz ilişki, öğretmenin öğrencideki yetenekleri keşfedememesine ve disiplin konusunda başarı sağlayamamasına neden olabilir.

Sağlıklı Sınırların Belirlenmesi

Sağlıklı bir ilişki için sınırların belirlenmesi kritik öneme sahiptir. Dr. Öğr. Üyesi Luş, sınırların şu şekilde belirlenmesi gerektiğini vurguluyor:

1. Yaş ve Gelişim Düzeyi: Sınırlar, öğrencilerin yaşına ve gelişim düzeyine uygun olarak belirlenmelidir.

2. Açık İletişim: Sınırlar, öğrenciyle konuşularak ve onların duygu ve düşüncelerini ifade etmelerine izin verilerek belirlenmelidir.

3. Yapıcı Geri Bildirim: Yargılama ve önyargı olmaksızın düzenli ve açık bir iletişim sürdürülmelidir. Öğrencilerin fikirlerini ve endişelerini paylaşabilecekleri etkileşimli etkinlikler düzenlenmelidir.

4. Sorumluluk ve Takdir: İstenilen davranış uygulanamadığında ceza yerine yeni bir davranış önerisi sunulmalı, uygun ortamlar oluşturulmalıdır. Öğrenci çabası için takdir edilmeli; olumsuz davranışı sürdürüyorsa sorumluluğu üstlenmesi sağlanmalıdır.