Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Uluğ Çağrı Beyaz, toksik ilişkilerin bireylerin özgüvenini zedeleyen ve strese sokan ilişki türleri olduğunu belirtti. Bu tür ilişkilerin romantik, arkadaşlık, iş veya genel sosyal ilişkilerde görülebileceğini ifade eden Beyaz, sürekli bitkin, çaresiz ve kullanılmış hissetmenin toksik ilişkinin önemli bir işareti olduğunu vurguladı.

Toksik İlişkinin Belirtileri

Uzman Klinik Psikolog Beyaz, bir ilişkide toksik ortamın varlığını gösteren belirgin yolları ve doğrudan belirtileri şöyle sıraladı:

Kişinin Hissettikleri:

• Sürekli bitkin, çaresiz ve kullanılmış hissetmek.

• İhtiyaçlarının göz ardı edildiğini ve sürekli ikinci planda kaldığını düşünmek.

• Karşı tarafın ruh halindeki tutarsızlıklar nedeniyle strese girmek.

• Karşı tarafı kırmamak için davranışlara aşırı dikkat etmek ve tepkilerinden endişe duymak.

• Alınan kararlar veya davranışların suçluluk, korku ve öfke gibi yoğun duygularla geri dönmesi.

Doğrudan Belirtiler:

• Sözel ve psikolojik şiddet.

• Manipülatif davranışlar.

• Aşağılayıcı veya kontrol edici tutumlar.

• Cezalandırıcı davranışlar ve duygusal istismar.

• Yalan söylemek (diğer belirtilerle birlikte değerlendirilmelidir).

Neden Sürdürülüyor? Yalnız Kalma Korkusu

Toksik ilişkilerin sürdürülmesinde en büyük etkenin yalnızlık korkusu olduğunu belirten Beyaz, kişilerin ayrılma kaygısını artıran nedenleri şöyle açıkladı:

• Yalnız Kalma Kaygısı: İlişkiyi sonlandırdığında başka birini bulamama veya yalnız kalma korkusu.

• Negatif İnançlar: "Başka biri beni aynı şekilde sevmeyecek" veya "eski çekiciliğim kalmadı" gibi düşünceler.

• Verilen Emek: İlişki boyunca harcanan emek, zaman ve sevginin ilişkiyi sürdürme eğilimini güçlendirmesi.

• Alışkanlıklar: Alışkanlıklar ve rutinlerin değişimden kaçınmayı beraberinde getirmesi.

Korunma ve Çıkış Yolları

Toksik bir ilişkiyi fark etmenin, korunmanın ilk adımı olduğunu vurgulayan Beyaz, süreci yönetmek için atılması gereken adımları belirtti:

1. Farkındalık Oluşturma: Düşünceleri ve duyguları not ederek yaşanan durumu gerçekçi bir şekilde kabul etmek. Kişi, ilişki öncesi ve sonrası kendi halindeki değişimleri gözlemlemelidir.

2. Sınırlar Çizmek: Karşı tarafa sınırlar çizmek, bu konuda disiplinli ve tutarlı olmak önemlidir.

3. Kendine Odaklanmak: Kişinin kendisine iyi gelen etkinlikleri ve alışkanlıklarını ihmal etmemesi.

4. Profesyonel Destek: Uzman desteği almak, duygusal iyileşmeyi hızlandırır ve süreci daha sağlıklı hale getirir.

5. Rasyonel Kararlar: Ayrılık sonrası sabırlı olmak, kendine şefkat göstermek ve kararları rasyonel bir farkındalıkla almak kritik öneme sahiptir.

Beyaz, toksik davranışların çoğunlukla karşı tarafın kendi sorunlarından kaynaklandığını kabul etmenin ve inkâr etmeyi bırakmanın, süreci yönetmede kilit rol oynadığını sözlerine ekledi.