Porsuk Çayı'nda Temizlik Skandalı: Binlerce Balık Telef Oldu

Eskişehir Büyükşehir Belediyesi tarafından başlatılan Porsuk Çayı Temizlik Projesi, geri dönülmesi zor bir çevre felaketine yol açtı. Temizlik çalışmaları kapsamında çayın suyu çekilirken yeterli önlem alınmaması nedeniyle binlerce balık oksijensizlikten telef oldu.

Sosyal medyada paylaşılan görüntülerde Porsuk’un çeşitli bölgelerinde ölü balıkların su yüzeyini kapladığı görülürken, vatandaşlar duruma büyük tepki gösterdi. “Böyle doğa ve hayvan sevgisi olmaz” diyen yurttaşlar, çalışmaların plansız ve denetimsiz yürütüldüğünü ifade etti.

Soru şu: Bu ölüm engellenemez miydi?

Uzmanlara göre, bu tür temizlik çalışmalarında balık ölümlerini önlemek için çeşitli yöntemler uygulanabilir. Örneğin:

• Balıkların tahliyesi: Temizlik öncesinde alandaki balıkların geçici bir havuza alınması ya da farklı bölgelere taşınması, sık kullanılan bir yöntemdir.
• Oksijen desteği: Su seviyesi düşürüldüğünde portatif oksijenleme sistemleriyle suya oksijen verilebilir.
• Zamanlama: Üreme dönemi dışında yapılması, yavru balık ölümlerinin önüne geçebilir.
• Çevresel etki değerlendirmesi: Böyle projelerde mutlak surette bilimsel analiz yapılmalı, uzman biyolog ve ekolojistlerden destek alınmalıdır.

Ancak Porsuk’taki uygulamada bu temel önlemlerin alınmadığı görülüyor. Vatandaşlar, iş makinelerinin hiçbir hassasiyet göstermeden çalıştığını ve bazı yerlerin sadece yüzeysel temizlenip geçildiğini belirtti.

İş makinesi çamura saplandı, plansızlık gözler önüne serildi

Proje henüz başlar başlamaz bir iş makinesinin çamura saplanması ve saatlerce kurtarılmaya çalışılması, kamuoyunda projenin ne kadar plansız yürütüldüğüne dair ilk sinyalleri verdi.

Tüm bu gelişmeler, doğayı korumak adına başlatılan bir projenin nasıl doğaya zarar verdiğini ortaya koyuyor. Uzmanlar, bu örneğin Türkiye’de çevre projelerinin ne denli denetimsiz yapılabildiğine dair çarpıcı bir vaka olduğunu söylüyor.

Su Ürünleri Uzmanlarına Göre:

"Su çekimiyle yapılan bu tür temizliklerde en büyük risk oksijen kaybıdır. Özellikle ilkbaharda, balıkların üreme dönemi olduğu için risk daha da artar. Bu dönemde suyun çekilmesi, sadece erişkin bireyleri değil yumurtaları ve yavruları da etkiler. Dünya genelinde uygulanan standartlara göre bu tür çalışmalar ya sonbahar-kış aralığında yapılır ya da canlı popülasyon tahliyesi öncelikle sağlanır. Aksi halde, temizlik adı altında ekosistem yok edilmiş olur."