Resmî Gazete'de yayımlanan yeni düzenlemeyle, Türkiye'ye ithal edilen binek otomobillerin gümrük vergilerinde önemli değişikliklere gidildi. Bu düzenleme, özellikle AB ve Serbest Ticaret Anlaşması (STA) kapsamı dışındaki ülkelerden gelen araçlara yeni ek gümrük vergileri getiriyor.

Aşin Otomobil Genel Müdürü Okan Erdem, düzenlemeyi değerlendirerek, kararın yerli üretimi ve AB/STA hattını gözettiğini, ancak bazı menşelerde ciddi fiyat baskısı yaratacağını belirtti.

Düzenlemenin Ana Hatları ve Fiyat Etkisi

1. AB/STA Dışı Menşelere Ek Vergi: AB ve STA dışındaki tüm menşelerden ithal edilen binek otomobillere %25 ila %30 bandında ek vergiler getirildi. Okan Erdem, bunun özellikle bazı Uzakdoğu ve Afrika menşeili markaların düşük CIF değerli araçlarında bile 6.000–8.500 USD’lik asgari bir maliyet oluşturacağını ve bu yükün liste fiyatlarına doğrudan yansıyacağını aktardı.

2. ABD Vergisi Kaldırıldı: 2018 yılından bu yana ABD menşeli araçlarda uygulanan %60’lık ilave vergi kaldırıldı. Bu durum, ABD'de üretilen bazı Mercedes, BMW, Ford ve Jeep gibi lüks segment modellerinin fiyatlamasında aşağı yönlü bir potansiyel yaratabilir. Ancak bu araçlar da genel çerçevedeki %25–30 bandındaki ek vergilerden tamamen muaf değil.

Pazar Beklentileri: Sıfır ve İkinci El Pazarındaki Değişimler

Kararın 60 gün sonra yürürlüğe girecek olması, piyasada hızlı hareketlenmelere neden olacak:

• Sıfır Pazarı:

  • Kısa vadede distribütörlere stok optimizasyonu için sınırlı bir süre tanınırken, kampanyaların daralması ve opsiyon listelerinde sadeleşme bekleniyor.

  • 2025'in kalanında AB/STA içi menşelerin pazar payının artması, AB/STA dışı markalarda ise fiyat baskısının model karmasını yukarı bantlara itmesi öngörülüyor.

  • İthalatı durdurulan lüks segment araçların ithalatının önünün bu düzenleme ile tekrar açıldığı belirtiliyor.

• İkinci El Pazarı:

  • Sıfır araçlardaki maliyet artışı beklentisinin ikinci el piyasasına 4–8 hafta gecikmeli yansıması bekleniyor.

  • AB/STA dışı menşeli, özellikle elektrikli ve PHEV (şarj edilebilir hibrit) ikinci el araçlarda talep öne çekilmesi ve liste fiyatlarında %3–8 arası ilk düzeltmeler (artış) görülebilir.

  • Kararın yürürlüğe girmesine kalan 60 günlük süreçte, piyasada önden alım eğiliminin güçleneceği tahmin ediliyor.

  • ABD üretimli ikinci el araçlarda %60 verginin kalkması nedeniyle talep artışı yaşanabilir.

Okan Erdem, genel olarak doğru planlama ve bilgilendirme ile birlikte piyasada bir fiyat tabanı oluşacağını ve tedarik zincirinde kısa vadeli dalgalanmaların yaşanabileceğini ifade etti.