“Meraklı bir vatandaş” Büyükşehir Belediyesi bünyesinde bulunan şirketlerin hesaplarını merak eder.

“Merakını, Eskişehir’de gidermeye” çalışır… Ama, bir sonuç alamaz.

“Sonuç alamadım” diye işin peşini bırakmaz…

“4982 Sayılı Vatandaşın Bilgi Edinmesine dair kanuna” dayanak yaparak Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’na başvuruda bulunur…

Başvurusunda, şirketlerle ilgili duyumlarını aktarıp sorular yöneltir.

Der ki;

“ Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ve şirketlerinin Vergi Usul Kanunu’na göre sahte ve yanıltıcı belge düzenlemek suçu işlediği duyumunu aldım.

a) Böyle bir hadise var mıdır?

b) Şayet sahte ve yanıltıcı belge düzenlenmişse bu tutarlar hangi şirketler için ve ayrı ayrı kaç TL’dir?

c) Sahte ve yanıltıcı belge düzenleyenler varsa kendilerine ne gibi ceza uygulamaları yapılmıştır?”

“Meraklı bir vatandaş”ın yaptığı başvuru böyle…

Başvurusu karşılıksız kalmaz…

Çok gecikmeli olarak da olsa bir karşılık verilir.

Karşılığı veren de Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı olur…

Başvuruya karşılık olarak gönderilen “cevabi yazı” Gelir İdaresi Grup Başkanı Uğur Öztürk’ün imzasını taşıyor.

“Cevabi yazı” oldukça kısa…

Deniliyor ki;

“İlgide kayıtlı dilekçenizde Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ve şirketleri hakkında ihbarda bulunulmuştur.

Ancak, mükellef 6111 sayılı Kanun kapsamında matrah artırımında bulunduğundan, adı geçen kanun gereğince mükellef hakkında vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmamıştır.”

“Meraklı bir vatandaş”ın yaptığı başvuruya verilen karşılık böyle…

Çok kısa…

Ama son derece anlamlı…

Oluşturduğu sorular da oldukça fazla.

Sorulara geçmeden önce şu “matrah artırımı ve vergi incelemesi” konusuna bir bakalım.

“Matrah artırımı” kamuoyunda “Torba Yasa” olarak adlandırılan 6111 sayılı kanunla mükelleflere tanınan bir olanak…

Yasanın “matrah artırımı” ile ilgili bölümü şöyle;

“ Gelir, Kurumlar Vergisi, KDV, Gelir (Stopaj) ve Kurumlar (Stopaj) vergilerinde yasada hüküm altına alınan oranlarda artırım yapılması halinde vergi türlerinde vergi incelemesi ve ilave tarhiyat yapılmayacaktır.”

Bunun yanısıra yasada bir de “Gelir ve Kurumlar Vergisi” başlığını taşıyan bir bölüm var.

O bölümde de deniliyor ki;

“ Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinin 2006, 2007, 2008 ve 2009 yıllarına ilişkin olmak üzere belli oran veya tutarlarda bildirimlerde bulunmaları halinde ilgili yıllar incelenmeyecektir.”

Yasanın ilgili hükümleri böyle…

“Resmi literatüre” dayalı olarak çok şey söylenebilir… Amaç ve anlamları uzun uzadıya anlatılabilir…

Zaten çok söylendi çok anlatıldı…

Kamuoyundaki algılama ise çok kısa ve net…

“Matrah artırımı yaparak biraz daha para ver, karşılığında incelemeden kurtul.”

İşin özü bu…

Yasadan yararlanan mükelleflerin sayısı oldukça fazla…

“Maliyeye ekstra para ödeyip incelemeden kurtulma” yolunu tercih ettiler.

Tercih nedenleri farklı…

Aralarında “Düzgün hesap yapmayan, gerçek bildirimde bulunmayan” mükellefler var.

İnceleme yapıldığında başlarına gelecekleri biliyorlar.

Onun için “ekstra para” ödeyip incelemeden kurtuldular.

Bu, elbette ki tüm mükellefler için geçerli değil.

Hesapları düzgün olduğu halde “matrah artırımı” yapan mükellefler de var.

Onlar da “Ne olur ne olmaz. Aman maliyeyle başımız derde girmesin” diyerek yasadan yararlanıp “ekstra para” ödediler.

Mükelleflerin tercih nedenleri farklı da olsa başvurularının temel nedeni aynı…

Kısaca “korku” denilebilir…

“Korktukları” için “matrah artırımı” yapıp “ekstra para” ödediler.

Özel kişi ve kurumların bunu yapmasında yadırganacak bir yan yok.

“Doğal” bile karşılanabilir.

Ama aynı şey Büyükşehir Belediyesi bünyesindeki şirketler için geçerli olamaz.

Büyükşehir Belediyesi bünyesindeki şirketler “Ticaret Yasası hükümlerine tabi” olsalar da özünde kamu kurumlarıdır.

Hesaplarının “düzgün olması” gerekir… “Sahte ve yanıltıcı belge” kullanmaları düşünülemez… Elbette ki “vergi kaçırmaları” da sözkonusu olamaz…

Doğal olarak “matrah artırımı” yapmaları da gerekmez.

Yaparlarsa kuşku yaratırlar…

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yazısına göre Büyükşehir Belediyesi bünyesindeki şirketler “matrah artırımı yapmış” durumda.

Doğal karşılamak olanaksız…

Kuşkulanmamak elde değil…

Oluşan sorular oldukça fazla…

“Matrah artırımı” nedeniyle ödenen “ekstra para”nın miktarından bu paranın nereden karşılandığına kadar çok sayıda soru oluşuyor.

Hepsi son derece önemli…

Ama hepsinden önce yanıtlanması gereken bir soru var.

O da neden?

Hesaplarının “son derece düzgün” olması… “Sahte ve yanıltıcı belge kullanımı”nın sözkonusu olmaması… “Vergi kaçırma” diye bir şeyin düşünülmemesi gereken Büyükşehir Belediyesi şirketleri neden “matrah artırımı”nda bulundular?

Şirketlerin başında bulunanların “matrah artırımı yaparak 4 yıllık hesapları incelemeden kurtarmak” istemelerinin nedeni nedir?

Şirketlerin hesaplarında korktukları bir şeyler mi var yoksa?

Vedat Alp
Şehir Gazetesi